عاطفه محجوب
تاثیر نقدینگی بازار سهام بر ثبات بانک ها در ایران
- دانشجو
- عاطفه محجوب
- استاد راهنما
- محمدعلی دهقان دهنوی
- استاد مشاور
- مصطفی سرگلزایی
- استاد داور
- امیرحسین ارضاء
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- تاریخ دفاع
- ۳۱ شهریور ۱۴۰۳
- ساعت دفاع
- چکیده
-
در این پژوهش به بررسی اثر نقدشوندگی بازار سهام بر ثبات مالی بانک‌ها در ایران پرداخته شده است. ثبات مالی به معنی نبود عدم تعادل سیستماتیک در نظام مالی است، همچنین نقدشوندگی به معنی، میزان راحتی تبدیل دارایی به پول نقد، بدون کاهش در ارزش آن است. از آنجایی که برای سرمایه‌گذاران بسیار اهمیت دارد که بر دارایی هایی با نقدشوندگی بالا سرمایه‌گذاری کنند و همچنین احتمال وجود ارتباطی اثرگذار بین بانک و بازار سهام که، هر دو از مهم‌ترین اجزای سیستم مالی یک کشور هستند، دو فرضیه پیش روی ما قرار خواهد گرفت، فرضیه اول که فرضیه فرصت نام دارد و بیانگر این است که توسعه بازار سهام فرصتی برای بانک‌ها ایجاد می‌کند تا سودآوری خود را افزایش دهند و فرضیه دوم که فرضیه تحدید (محدود شدن) نام دارد بیان می‌کند که بانک و بازار سهام در مقابل یکدیگر قرار دارند و در شرایط رقابت منفی به سر می‌برند و این دو نهاد میل به برون‌رانی یکدیگر از نظام مالی دارند. در راستای رسیدن به پاسخ این پژوهش به بررسی ?? بانک پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی سال های ???? تا ???? پرداختیم و با استفاده از معیارهای NPL و Z-score برای سنجش ثبات مالی بانک و معیار عدم نقدشوندگی آمیهود برای سنجش میزان نقدشوندگی بازار سهام و استفاده از رگرسیون پنل دیتا دو مدل تخمین زده شد و به نتایج زیر منتهی شد.
شاخص عدم نقدشوندگی آمیهود در مدل NPL ارتباط معنادار و معکوسی را نشان می‌دهد که تایید کننده فرضیه اول یا فرضیه فرصت است و به این معنی است که نقدشوندگی بازار سهام فرصتی برای بانک مهیا می‌کند تا به ثبات و سودآوری بالاتر برسد. در ضمن متغیرهای بانکی و کلان نیز سنجش شدند که از بین آن ها متغیرهای سایز بانک و هزینه تامین وجوه و نقدینگی بانک ارتباط مثبت و معناداری با نسبت مطالبات غیرجاری دارند و نرخ رشد نقدینگی، نرخ رشد سپرده ها و سهم درآمد بهره‌ای ارتباط منفی و معناداری با شاخص NPL دارند. همچنین متغیر نرخ رشد نقدینگی ارتباط مثبت و معناداری با شاخص z-score از خود نشان داد. متغیرهای تولید ناخالص داخلی، نرخ تورم، نرخ ارز بازار آزاد نیز در این پژوهش رابطه‌ای بی معنی با ثبات بانک از خود نشان دادند.
کلید واژه: شاخص z-score, معیار NPL, شاخص عدم نقدشوندگی آمیهود ????، ثبات مالی بانک‌ها، نقدشوندگی بازار سهام - Abstract
-
This research examines the effect of stock market liquidity on the financial stability of banks in Iran. Financial stability refers to the absence of systemic imbalances in the financial system, while liquidity indicates the ease with which assets can be converted into cash without a decrease in their value. Since it is crucial for investors to invest in high-liquidity assets, and given the potential for a significant relationship between banks and the stock market both of which are key components of a country's financial system two hypotheses are proposed. The first hypothesis, known as the opportunity hypothesis, suggests that the development of the stock market creates opportunities for banks to increase their profitability. The second hypothesis, referred to as the constraint hypothesis, posits that banks and the stock market are in opposition to each other and operate under negative competition, with both entities seeking to push each other out of the financial system.To address this research question, we analyzed ۱۰ banks listed on the Tehran Stock Exchange from ۲۰۱۷ to ۲۰۲۲. We utilized NPL (non-performing loans) and Z-score criteria to measure the financial stability of banks, and the Amihud illiquidity measure to assess stock market liquidity. Using panel data regression, two models were estimated, leading to the following results:
The Amihud illiquidity measure in the NPL model shows a significant inverse relationship, confirming the first hypothesis (the opportunity hypothesis). This indicates that stock market liquidity provides an opportunity for banks to achieve greater stability and profitability. Additionally, banking and macroeconomic variables were assessed, revealing that bank size, funding costs, and bank liquidity have a significant positive relationship with the ratio of non-performing loans. Conversely, the growth rate of liquidity, deposit growth rate, and share of interest income show a significant negative relationship with the NPL index. Furthermore, the liquidity growth rate demonstrates a significant positive relationship with the Z-score index. The variables of GDP, inflation rate, and free market exchange rate showed no significant relationship with bank stability in this study.
Keywords: Z-score index, NPL criterion, Amihud illiquidity measure ۲۰۰۲, financial stability of banks, stock market liquidity.